چرا مسجد مشیرالسلطنه را مسجد ساعت می‌نامند؟ | معماری متفاوت با الهام از شمس‌العماره
تاریخ انتشار: ۱۴ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۶۵۹۳۶
همشهری آنلاین- شهره کیانوش‌راد : مسجد اقصی که به مسجد مشیرالسلطنه هم شهرت دارد توسط میرزا احمدخان مشیرالسلطنه در سال ۱۳۰۸ هجری شمسی ساخته شد. این مسجد از هنر کاشیکاران تهرانی بهره برده و هنوز هم نشانه‌هایی از معماری ایرانی در آن مشاهده می شود هرچند به دلیل بی‌توجهی به ساختمان، بسیاری از تزیینات سنتی آن از بین رفته است اما در بالای هر حجره و برج ساعت این مسجد هنر کاشیکاری ایرانی خودنمای می کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
نقشه بنا دارای طرح هندسی نامنظمی است و دارای شبستانی ستون‌دار، صحن، ایوان، کلاس درس و حجره است. دو ورودی در خیابان تشکری موحدی دارد که ورودی اصلی طاقی شکل آن از طریق راهرو و هشتی به صحن بنا مرتبط می شود و در دو طرف آن آجرچینی ضربی شده است. در قسمت فوقانی سردر کتیبه کاشی کاری خشتی با زمینه لاجوردی رنگ وجود دارد که قسمت هایی از آن تخریب شده است.
علیرضا زمانی، تهران‌پژوه، می گوید: «طبق وقف‌نامه مسجد که توسط واقف و در حضور شیخ فضل‌الله نوری انجام شده، نام اصلی بنا، مسجد اقصی است، اما چون به سفارش میرزا احمد خان مشیرالسلطنه فروردین بایجانی ساخته شده، به مسجد مشیرالسلطنه نیز شهرت یافته است. این مسجد جزء بناهای دوره ناصری است زیرا شروع ساختمان بنا در زمان ناصرالدین شاه بوده است.» مهم‌ترین مشخصه مسجد و مدرسه، برج ساعت زیبایی است که از بیرون مسجد هم قابل مشاهده است.
برج ساعت در جبهه شرقی مسجد قرار دارد که به دلیل قرار گرفتن در بلندی، از اطراف مسجد قابل رؤیت است و به همین دلیل این مسجد با نام مسجد ساعت نیز شهرت یافته است. طبق نوشته ناصر نجمی در کتاب دارلخلافه تهران، این برج ساعت در زمان سلطنت مظفرالدین شاه ساخته شده و ساعت نصب شده در آن از اولین ساعت‌هایی است که به ایران وارد شده است. معماری برج ساعت مسجد اقصی به برج ساعت شمس العماره شباهت دارد.
بنای مسجد و مدرسه، دارای صحنی کوچک است که هشت حجره با کاشیکاری در سه طرف آن وجود دارد، با شبستانی ستون‌دار در جبهه شمالی و در مقابل جبهه قبله. ایوان و مدرسه در جبهه جنوبی و حجره‌ها در دو جبهه دیگر در مقابل هم ساخته شده است.
در پشت شبستان، مطبخ و انباری، با دالانی مجزا تا خیابان مجاور، تعبیه شده است. این مسجد از زمان ساخت تا کنون با تغییراتی روبه‌رو شده است. در سال ۱۳۲۸ به دلیل اضافه کردن ورودی‌های جدید به شبستان، محراب تخریب شده و به جای آن درهای بزرگ فلزی نصب کرده‌اند.
معماری مسجد اقصی به مرور زمان تغییراتی داشته است. حوض مسجد در ابتدا دایره‌ای شکل بوده اما در سال ۱۳۴۲ این حوض تخریب و به جای آن حوض مستطیل شکلی ساخته شد. همچنین سکوهایی به ارتفاع ۳۰ سانتی متر جلوی حجره‌ها قرار داشت که در سال۱۳۸۲ این سکوها برداشته شد.
مسجد اقصی در ۲۵ مهر ۱۳۸۳ با شماره ۱۱۲۰۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این مسجد در خیابان مولوی، ابتدای خیابان تشکری قرار دارد.
کد خبر 825885 برچسب‌ها محله همشهری محلهمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: محله همشهری محله مسجد اقصی برج ساعت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۶۵۹۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیین نقاره زنی در اردبیل احیا می‌شود
امیر رجبی در نشست فعالان حوزه فرهنگ و هنر در اردبیل،گفت: با شکل گیری اتاق فکر با مشارکت فعالان حوزه‌های هنری و فرهنگی سعی بر این است تا سنت نقاره‌زنی مذهبی در اردبیل احیا شده و افراد مستعد برای دریافت آموزش‌های مورد نیاز به شهر مقدس مشهد اعزام شوند.
او به برگزاری نشست تخصصی تاریخ معماری و هویت فرهنگی در اردبیل اشاره کرد و افزود: تجارب ارزشمند اساتید برجسته و فعالان حوزه معماری را در احیای جایگاه این حوزه شاهد هستیم و قطعا در مناسبت‌های مختلف به ویژه آیین‌های عزاداری ماه محرم در مسیرهای شمع‌نشانی در 6 محله شهر اردبیل اصالت و هویت تاریخی حفظ می‌شود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل تصریح کرد: معماری مجموعه جهانی شیخ صفی دارای ارزش و جایگاه خاص و از نمادهای مهم شهر اردبیل است که با گذشت سال‌های طولانی در این حوزه باید فعالیت‌های مؤثر و مفیدی را شاهد باشیم.
رجبی افزود: شرح احوال شیخ صفی‌الدین اردبیلی کتاب‌های متعددی تألیف شده و در دوره معاصر نیز استاد بابا صفری در عرصه اردبیل‌شناسی تحقیق و مطالعات فراوانی کرده است.
او در ادامه گفت: برای احیای هویت تاریخی اردبیل نیازمند برگزاری نشست‌های تخصصی با محوریت معماری و هویت فرهنگی هستیم که قطعا این نشست با همراهی فعالان فرهنگی و هنری ادامه خواهد داشت.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل به برگزاری آیین‌های تجلیل از مفاخر استانی و بیان آثار آنها به عنوان عنصر انگیزشی و دلگرمی الگوسازی برای نسل‌های آینده اشاره کرد و ادامه داد: امیدواریم همه فعالیت‌های فرهنگی و هنری در راستای اعتلای بیشتر و قدرشناسی از این سرمایه‌های معنوی و فرهنگی انجام شود.
باشگاه خبرنگاران جوان اردبیل اردبیل
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»